KUBA’DA ANAYASA HAZIRLANMASI

Toplumsal olarak dirilmenin de ölmenin de kurallarını Cenabı Hak belirlemiştir. Sonunda Kıyamet günü bütün insanları toplayıp hesaba çekecektir. Göklerin de yerinde egemenliği O’na aittir. Hesap günü geldiğinde sapıklığı / yanlış politikayı tercih edenler mutlaka hüsrana uğrayacaklardır. Bütün topluluklar diz çökecekler ve yaptıkları kendilerine bir bir gösterilecek. İnceden inceye kaydedilmiş hesaplarını görenler işlediklerinin karşılığını bulacaklarını anlayacaklar. Ayrıca Allah’ın koyduğu kurallar / deliller gösterilmesine rağmen Allah’ın vaadinin kesin bilgi değil de Hz.Muhammed’in kendi kanaatleri olduğunu iddia etmeleri neticesinde azaba çarptırılacaklardır. Ama Hz.Muhammed’in vaadine iman edip O’nun hedeflediği Barış / İslam toplumunu kurmak için ıslah edici eylemlerde bulunan müminler ise Allah’ın rahmetine gark olacaklardır.

 

26-37- De ki: “Allah sizi dirilir de öldürür de sonunda da sizi kendisinde şüphe olmayan kıyamet gününde bir araya toplayacaktır. Fakat insanların çoğu bilmiyorlar. Göklerin ve yerin mülkü / egemenliği / hâkimiyeti / Yönetimi Allah'ındır. Saat’in / Kıyametin geldiği gün; işte o gün, batıla / yanlışa sapanlar hüsrana uğrayacaklardır.” O gün bütün toplulukları / ümmetleri, diz çökmüş olarak göreceksin. Bütün topluluklar /ümmetler, kendi hesabını görmeye / kendi kitaplarına davet edilecekler: “Bugün, yapmış olduğunuz amellerin karşılığı size verilecektir. İşte bu, bizim tuttuğumuz kayıtlar ki size gerçeği söyler. Muhakkak ki Biz sizin yaptıklarınızı kayda geçirmiştik.”  İman eden ve ıslah edici eylemlerde bulunanlara gelince Rableri onları rahmetine gark eder. İşte bu, apaçık kurtuluştur.  Şu inkârcılara da denir ki; “Ayetlerim size okunduğu zaman büyüklük taslayanlar sizler değil miydiniz? Sizler böyle yaparak suçlu bir kavim oldunuz. Size “Allah’ın vaadi mutlaka gerçekleşecektir ve o saatin geleceğinde de şüphe yoktur” denildiği zaman “Biz o Saat’in / Kıyametin ne olduğunu bilmiyoruz. Biz, onun sadece zan / kanaat olduğunu sanıyoruz, bu konuda kesin bir bilgi edinmiş değiliz” dediniz. Böylece işledikleri şeylerin kötülükleri kendilerine aşikâr oldu ve alaya aldıkları şey başlarına gelip çattı ve onlara denildi ki: “Bugün Biz sizi unuturuz tıpkı sizin bu gününüze kavuşmayı unuttuğunuz gibi. Sizin kalacağınız yeriniz de ateştir. Size bir yardımcı da yoktur. İşte bunlar, sizin Allah’ın ayetlerini alaya almanız ve rezil dünya hayatının sizi aldatması sebebiyledir.” Artık o gün onlar, oradan çıkarılmaz ve özür dilemeleri de kabul edilmez.  Artık bütün yönelişler, göklerin, yerin ve âlemlerin Rabbi Allah'adır.  Göklerde ve yerde azamet ve hâkimiyet yalnızca o’nundur. O, Üstün ve Galiptir, Hüküm ve Hikmet sahibidir. (Casiye Suresi 26-37)

 

Medineli Yahudilerle yapılan müzakerelere Medine İslam Cumhuriyetine muhalif olanlar olduğu gibi Hz.Muhammed’in müzakereler sırasında ilahi öğretiyle (Kur’an’la) konuşmasından etkilenerek iman edenler de olmuştu. Müzakerelere katılan Medineli Yahudiler kendi evlerine döndükleri zaman kabilelerine görüşmeler hakkında bilgi verirken muhalif olanlar Hz.Muhammed’e karşı oluşlarının nedenlerini doğru dürüst açıklayamıyorlardı. Nefsi davrandıkları çok açıktı. Karşı oluşlarının sebebini İsrail oğulları olarak üstün ve seçkin oldukları üzerine bina ediyorlardı. Kendilerinin peygamber bekledikleri ve bekledikleri peygamberin özellikleri de Hz.Muhammed’de olmasına rağmen O’nun Arapların arasından çıkmasını bir türlü içlerine sindiremiyorlardı. Aslında muhalif olanlar şirk sisteminden nemalandıkları için bu sistemin değişmesini istemiyorlardı. Ama bunu da halka açıklayamıyorlardı. Onların karşı çıkış için buldukları en uygun gerekçe olarak kendilerinin aşağı, geri, cahil gördükleri Arapların arasından çıkmış bir şahsa tabi olmanın aşağılık bir şey olacağı ve kendi seçkinliklerine uygun düşmeyeceği idi. Onlar Hz.Muhammed’e karşı çıkmalarına bu gerekçeyi söylediler. Fakat iman eden Yahudiler kendi halklarından bazılarının üzerinde etkili oldular. Onlar Hz.Muhammed’in getirdiği ilahi vahiy çerçevesinde bir İslam / Barış Cumhuriyeti kurmaya taraftar olmanın doğru olacağını, taraftar olunmasa da en azından teslim olunması gerektiğini ortaya koydular. Bunların başında Abdullah b. Selam (önceki adı Huseyn ibni Selam) geliyordu. O Hz.Muhammed’in Kuba’ya geldiğini öğrenince öylesine sevinmiştir ki tekbir getirmiş ve halası onun bu sevincine çok şaşırmış ve sanki Hz. Musa gelmiş gibi sevindiğini söyleyerek kınamıştı. Abdullah b. Selam ise Hz. Musa değilse de Hz.Muhammed’in O’nun kardeşi olduğunu ve Hz. Musa’ya gelen namusun bu gelen peygambere de geldiğini ifade etmesi üzerine halası kıyamete yakın geleceği bildirilen peygamber bu mu diye karşılık vermiştir. Daha sonra Abdullah b. Selam Kuba’ya koşmuş ve Hz.Muhammed’i görünce / görüşünce hemen iman etmiştir. Önceki adı Huseyn olan Abdullah b. Selam’a Abdullah ismini de peygamberimiz vermiştir.  

Abdullah b. Selam Yahudilerin çok itibar ettikleri bilgin hahamlardandı.  O iman ettiğini muhalif Yahudilerden ilk önce gizlemiştir. Fakat kendi ailesi ve yakın arkadaşlarına Hz.Muhammed’in yıllardır bekledikleri peygamber olduğunu anlatmış ve onları peygamberimizin huzuruna çıkarıp peygamberimizin İslam / Barış Cumhuriyetinin felsefesini anlatan ilahi öğretiyi (Kur’an’ı) onlara okumasını sağlamıştır. Peygamberimizde diğer Yahudilerle yaptığı görüşmelerde onların kimliklerini gizli tutmuştur. Hatta Huyey bin Ahtab ve arkadaşları müzakere yapmak için Peygamberimizin huzuruna geldiğinde Abdullah ibn Selam saklanmış ve peygamberimizden onlara kendisi hakkında sorular sormasını istemiştir. Onlar Abdullah b. Selam’ın arkasından gidilecek çok âlim, erdemli bir şahsiyet olduğunu söylemişlerdir. Peygamberimiz onun kendisine iman ettiğini söylediğinde ve kendisinin de bunu teyit için saklandığı yerden çıkıp peygamberimizi tasdiklediğinde onlar çok bozulmuşlardır. Arkasından gidilecek güvenilir bir lider olduğunu söyledikleri Abdullah b. Selam’ı da karşılarına alarak peygamberimize muhalif olmaya devam etmişlerdir.

Peygamberimizin huzurunda gerçekleşen bu olay elbette ki kendi kabile mensupları arasında kısa zamanda duyuldu ve Yahudi halk kabilenin dini önderi olan Abdullah b. Selam’dan neden iman ettiğine dair bir açıklama bekledi. Abdullah b. Selam iman eden arkadaşları / akrabaları da yanında olduğu halde halka Hz.Muhammed’e iman ediş sebebini anlattı. Onların aralarında geçen bu konuşmayı Cenab-ı Hak elçisine vahiyle Cin Suresi içeriğinde bildirdi;

Abdullah b. Selam arkadaşları adına da konuşarak Hz.Muhammed’den insanı olgunlaştıran / doğru yola ileten ve kendilerinde bulunan ilahi öğretiye benzer insanı hayran bırakan sözler işittiklerini, bu sebeple hemen iman ettiklerini ve bundan böyle şirk sistemini reddedeceklerini anlatır. Konuşmasının ilerleyen bölümünde ise bu iman ediş sebeplerini detaylandırır.

 

1-2- De ki: “Bana vahyedildi ki; Cinlerden bir topluluk (Kur'an) dinleyip de: 'Muhakkak ki biz, hayrete düşüren bir Kur'an işittik!' demişler.” “(O,) rüşte (olgunluğa) yönlendiriyor. Bu sebeple iman ettik Ona! Rabbimize hiç kimseyi asla ortak tutmayacağız.” (Cin Suresi 1-2)

 

Abdullah b. Selam ister ehli Kitab’ın içine düştüğü tarzdaki şirk olsun ister müşrik Arapların tarzındaki her kabileye ait tanrı şeklindeki şirk olsun hepsini reddeder. Yahudi kabilelerin beyinsiz ileri gelenlerinin şirk sistemini güzel göstermelerinin yanlışlığına, ilkelliğine ve saçmalığına dikkat çeker. Üstelik onların iddialarını delillendirmek amacıyla içinde bulundukları şirk sisteminin Allah tarafından uygun bulunduğunu iddia ederek toplumu kandırma girişiminde bulunabileceklerine hiç ihtimal vermediklerini belirtir. Ama gelinen noktada onların yalan söyledikleri ve asıl amaçlarının kendi çıkarları olduğu ve bunun için Allah’a bile iftira atmaktan çekinmediklerini ortaya koyar. Aynı hususun Araplar (insanlar) içinde geçerli olduğunu belirtir. Ayrıca o Hz.Muhammed’e muhalefet eden ileri gelen azgınların Allah’ın devleti, ilahi öğreti ve elçisi hakkında bu kadar pervasızca yalan söylemelerini hiç beklemediklerini ama sırf nefislerinin hoşuna gittiği için Hz.Muhammed’i ve getirdiği öğretiyi kabul etmemek için olmadık yalanlara başvurduklarına işaret edilir.

3-5- “Hakikat şu ki, Rabbimizin şanı çok yücedir. O ne bir dişi eş edinmiştir ne de bir çocuk! Meğer bizim sefihlerimiz (beyinsizlerimiz, alçaklarımız), Allah hakkında saçma iddialarda bulunuyormuş! Doğrusu, insanların ve cinlerin Allah’a karşı bu kadar pervasızca ve bile bile yalan söyleyecekleri, aklımızın ucundan bile geçmezdi” (Cin Suresi 3-5)

 

Abdullah b. Selam, Medineli Yahudi ileri gelenleri ile Medineli Arap kabilelerin ileri gelenleri arasındaki müttefiklik ilişkisini dile getirir. Evs ve Hazreç birbirleriyle sürekli çatıştıkları için kendilerine müttefik ararlar ve her kabile Yahudi kabilelerden kendisine müttefik edinirdi. Müttefiklik sağlayan kabile kendini daha kuvvetli görür ve diğerine saldırmak için de bahanesi olurdu. Yani zaten azgın olan ileri gelenler sığındıkları Yahudi kabilelere sığınmalarına / ittifak yapmalarına güvenerek daha da azgınlaşırdı. Böylece iç savaşlar süreklilik arz ettiğinden kabileler ölü, geri, ilkel olarak mevcudiyetlerini devam ettirirlerdi. Öyle ki bir araya gelip / tevhit olup toplumsal bir diriliş gerçekleştirmelerinin artık imkânsız olduğuna inanır hale gelmişlerdi.

 

6-7- “Gerçekten de insanlardan (Medineli müşrik Araplardan) bazı kimseler, cinlerden (Yahudilerden) bazı kişilere (adamlara) sığınırlardı (korunmak için müttefiklik yaparlardı). Böylece zaten azgın olan o kişilerin daha da azgınlaşmalarına yol açarlardı. Öyle ki (onlar da) sizin gibi Allah'ın kendilerini asla diriltmeyeceğini zannetmişlerdi.” (Cin Suresi 6-7)

 

Medine İslam Cumhuriyeti kurulmadan önce Yahudiler Medineli müşrik Arap liderlerle araları iyi olduğu için onların kabile meclislerine iştirak ederler, onların sohbetlerine katılırlardı. Medine Şirk sistemi ile yönetilirken kabilelerin meclislerinde kendileri için uygun görülen yerlere oturup onların sohbetlerine kulak misafiri olan Yahudiler, Arap kabilelerin dolayısıyla Medine’nin yönetimine ilişkin yapılacakları öğreniyorlardı. Yahudiler kabile meclislerindeki oturumlarda işittikleri bu bilgileri kullanarak kendi tavırlarını belirliyorlardı. Peygamberimiz Medine’ye hicret ettikten sonra kurulan İslam Cumhuriyeti merkezi bir İdare idi ve Merkez, Hz.Muhammed’in Meclisi / Mescidi idi. Bu Cumhuriyetin meclisinde yapılacak idari işlere ilişkin karar alma görüşmelerine Kuruculardan başkalarının iştirak edilmeleri yasaklanmıştı. Peygamberimiz kabile değil artık bir devlet yönetiyordu ve devlet yönetiminde başıboşluk, disiplinsizlik ve yetkisiz kimselerin idareye dahil olması asla kabul edilemezdi. Bu nedenle Peygamberin mescidinde / meclisinde karar alınacağı zaman ilgisiz ve yetkisiz kişiler muhafızlar aracılığıyla derhal meclisten / mescitten çıkarılıyordu. Peygamberimiz bu uygulamasını Kuba’daki toplantıları sırasında uygulamaya başladı. Dolayısıyla Kuba’daki yönetim merkezi olan Kuba Mescidinde karar alınacak görüşmelere ilgisiz kimseler asla alınmadı. Bu uygulama ile peygamberimiz devlet yönetiminin (gök metaforunda) ciddi bir iş olduğunu ve bundan böyle yetkisiz kişilerin yönetim toplantılarına alınmayacağını göstermiş oldu. Cinler metaforundaki Yahudiler, Medine İslam Cumhuriyetinin Kurucu Unsurları olmadıkları için bundan böyle Yönetim toplantılarına daha önce olduğu gibi katılamayacakları ve kararlar konusunda hiçbir haber alınmasına müsaade edilmeyeceği, müteakip ayetlerde cinlerin göklerden haber almasına izin verilmemesi metaforu ile anlatılır. Yukarıdaki husus Abdullah b. Selam tarafından kendi kavminin mensuplarına anlatılır.

 

8-9- (Cinler/ Yahudiler şöyle dediler: “Gerçekten biz göğü / üst yönetimi yokladık da onu kuvvetli bekçiler ve şihablarla / haber almamızı önleyen ışınlarla / silahlarla doldurulmuş bulduk. Hâlbuki daha önceleri biz haber almak için uygun mekânlara / yerlere oturur idik. Fakat şimdi her kim haber almak için uğraşırsa, derhal karşısında şihabları /haber almamızı önleyen ışınları / silahları bulacak.” (Cin Suresi 8-9)

Bu bilgiler verildikten sonra Abdullah b. Selam gibi iman eden Yahudiler, durumun nereye gideceğini yani İslam Cumhuriyetinin başarıya mı ulaşılacağını yoksa yenilgiye mi uğrayacaklarını bilemediklerini söylediler.

Bununla beraber, oluşan bu atmosferde kendi kabilelerinin de aralarında ikiye ayrıldığını medeni bir topluma ulaşma / dirilme fikrini benimseyip peygamberimize destek olanların yanında eski hallerinde devam etme düşüncesi ile O’na karşı olanların da bulunduğunu bildirdiler. İman eden Yahudiler, Hz.Muhammed’in iman eden müminlerle birlikte Allah’ın hükmünün geçerli olacağı İslam Cumhuriyetinin kurulmasına engel olmalarının mümkün olmadığını ve bu Cumhuriyetin kurulmasının artık kaçınılmaz oluşunun anlaşılması nedeniyle kendilerinin hemen iman ettiklerini anlatırlar. Ama İslam Cumhuriyetinin kuruluşuna mâni olamasalar da yine de ona teslim olmayı reddeden zalimlerin var olduğunu, iman edenlerin ise doğruyu, güzeli ve olgunlaşmayı arayanlar olduğu vurgulanır.

 

10-14- “Ve gerçekten de bilmiyoruz, yeryüzündekilere / bu ülkedekilere bir kötülük mü planlanmıştır, yoksa Rableri, onlara doğru yolu buldurmayı mı diledi? Şüphesiz bizlerden salih olanlar vardır, yine bizden, salih olmayanlar da vardır. Biz kozmopolit bir toplumuz. Ve anladık ki, arzda / bu ülkede Allah’ın hükmünü geçersiz kılmamıza imkân yoktur ve kaçmakla da O'nun hükmünün yerine gelmesini önleyemeyiz! İşte bu yüzden biz o ilahi rehberi (Kur’an’ı) işitir işitmez ona iman ettik. Onun için kim Rabbine inanırsa, ne hakkının eksik verilmesinden korkar ve ne de zillete düşürülmekten! Bununla beraber, içimizden Allah’a teslim olanlar da var, zalimler de vardır. Ama kim teslim olduysa, işte onlar doğruyu, güzeli, iyiyi ve gerçeği arayıp bulanlardır.”  (Cin Suresi 10-14)

 

Abdullah b. Selam ve mümin olan Yahudiler, Hz.Muhammed’e destek verenlerin mutlaka başarıya ulaşacaklarını yüz çevirenlerin ise kesinlikle çok feci bir cezaya mahkûm olacaklarını bildirdi. Secde mahallerinin / meclislerin Allah için olması gerektiğini bu nedenle Allah’a karşı olan muhalif liderlere değil Allah’a kulluk edilmesi ve ‘ondan başkasına itaat edilmemesi, sadece O’na yalvarıp yakarılması’ gerektiğini bildirdi.

Fakat Abdullah b. Selam gibi bilgin bir şahsiyetin bu çağrılarına rağmen Hz.Muhammed Allah’ın devletini kurmak için çağrıda bulunduğu ve Anayasa / Vesika hazırlıkları ile harekete geçtiği zaman Yahudi kabilelerin zalimleri hemen kenetlenip tek vücut olarak Hz.Muhammed’e karşı çıktılar ve O’na engel olmaya çalıştılar.

​

15-19-“Zalimlere gelince,  onlar da cehennemin odunu olacaklardır.” Eğer onlar gerçekten o yol üzere dosdoğru gitselerdi, elbette onlara, bol bir su / ilim / marifet verirdik. (Bunu) onları denemek için (yapardık). Ama kim Rabbinin zikrinden (Kur’an’dan) yüz çevirirse, O da onu çok şiddetli bir azaba sokar. Muhakkak ki secde mahalleri/ meclisler Allah içindir. O nedenle Allah ile birlikte herhangi kimseye itaat edip yalvarıp yakarmayın. Ne var ki Allah’ın kulu (Peygamber) O’na çağırarak harekete geçtiği zaman onlar (“cinlerden / Yahudilerden” den bir grup zalimler) ona karşı neredeyse bir keçe gibi kenetlendiler. / ona karşı nerdeyse hepsi bir bütün oldular. (Cin Suresi 15-19)

 

Cenab-ı Hak onlara Hz.Muhammed’in@ sadece bir elçi olduğunu ve Allah’tan gelen mesajları verebileceği böylece onlara yol gösterebileceğini bildirmesini ister. Zira muhalif Yahudiler mucizeler gösterecek güç, kudret ve yeterliliğe (mali ve askeri) sahip olmadığı için Hz.Muhammed’in@ peygamber olmadığı fikrini işlemeye başlamışlardı. Onlar “mademki o Allah elçisidir o halde mucizeler yaratacak güçlerle donatılmış olması gerekirdi” düşüncesini işliyorlardı. Onlar bu tür düşüncelerle Hz.Muhammed’den@ çok büyük başarılar / mucizeler gösterecek donanıma sahip olmasını bekliyorlardı. Şayet Allah elçisini mucizeler gösterecek donanımı vermemiş ise ona iman edilmemesi gerektiğini söylüyorlardı. Onlara bu beklentilerinin yanlış olduğunu her şeyin kendi seçimlerinin, kendi gayretlerinin ve çabalarının bir sonucu olacağını, elçinin ise Rabbinden aldığı mesajları onlara iletmek suretiyle onlara yol gösterici bir rehberlikten başka bir şey yapmayacağını, zaten kendisinin nefsinden kaynaklı olarak böyle bir işe kalkışmasının mümkün olmadığını söylemesi istenir.

 

20-23-De ki: “Ben yalnızca Rabbime yönelirim ve hiçbir şeyi de O’na ortak koşmam.” De ki: “Şüphesiz ben, size kendiliğimden ne bir zarar verebilirim ne de bir yol gösterebilirim.” De ki: “Allah'tan beni hiç kimse kurtaramaz ve O'nun dışında bir sığınak da asla bulamam! Ancak Allah'tan bir tebliğ ve O'nun mesajlarından bir şeyler sunabilirim.”  Allah'a ve O'nun resulüne isyan edenler için cehennem ateşi vardır. Uzun süre orada kalacaklardır. (Cin Suresi 20-23)

 

Yahudi kabilelerin zalim ileri gelenleri, müminleri sayıca ve kuvvetçe azlık olarak görmekte ve kendi halklarına / kabile mensuplarına onları dikkate alınmayacak bir azınlıkta gösterme çabası içerisinde idiler. Onlar böyle yaparak Hz.Muhammed’in@ Mekke’ye karşı zafer kazanmasının imkânsız olduğunu anlatmayı çalışıyorlardı.

Cenab-ı Hak ise Hz.Muhammed’in@ safının seçilmesi halinde O’nun hidayeti/ yol göstermesi ile mutlaka zafere erileceği ama bunun zamanının peygamberimizin kendisinin şimdiden kestirmesinin mümkün olmadığını halka söylenmesini istedi.

 

24-25-Sonunda, onlar kendilerine vaat edileni gördüklerinde, kimin yardımcısız / desteksiz ve kimin sayıca az / zavallı bir topluluk olduğunu bileceklerdir. De ki: “Bilmiyorum, size vaat edilen şey yakın mıdır yoksa Rabbim onu erişilecek bir gaye /hedef / kızıl elma olarak mı belirlemiştir?” (Cin Suresi 24-25)

 

Cenab-ı Hak, gaybı sadece kendisinin bildiğini başka kimsenin bilemeyeceğini ancak elçilerinden seçtiği kişilere hedeflerine tam ulaşacakları konusunda mutmain olmaları için çeşitli kıssaları metafor tutarak bilgilendirir. Tıpkı Yusuf Suresinde Hz. Yusuf üzerinden Hz.Muhammed’e@ kendi hayat hikâyesini gösterdiği gibi. Cenab-ı Hak, bu hususu da onlara aktarmasını bildirerek sureyi sonlandırdı.

 

26-28-O gaybı / geleceği bilendir. O gaybını hiç kimseye göstermez. Ancak dilediği peygamberler / elçiler müstesna. Nitekim O, seçtiği elçilerin öncesine ve sonrasına ait bir gözlem sunar. Böylece onlar Rablerinin elçilerini hedefine tam ulaştırdıklarını bilsin. Allah, onların katında bulunan şeyleri kuşatmış ve her şeyi inceden inceye / bir bir hesaplayandır. (Cin Suresi 26-28)

 

Abdullah b. Selam gibi Yahudi dininin bilgini olan bir şahsiyetin iman etmesi bile Huyey b Ahtab gibi azgın Yahudi liderleri etkilememişti. Onlarda gayet iyi biliyorlardı ki Hz.Muhammed onların bekledikleri peygamberdi ancak ona iman etmeleri halinde Medine’de Abdullah bin Ubey gibi Arap liderlerle kurdukları tezgâhları bozulacaktı. Hz.Muhammed’in önerdiği sistemi kabul ederlerse toplumda adalet tesis edilecek ve kendilerinin sömürü çarkları işlemeyecek ve zamanla ekonomik üstünlüklerini dolayısıyla sosyal üstünlüklerini de kaybedeceklerdi.  Sırf nefsi hesapları dikkate aldıkları için onlar Hz.Muhammed’e@ karşı durmaya yemin ettiler.  Fakat onların direnmelerine rağmen Medinelilerin genelinin tercihleri Hz.Muhammed’in@ liderliğinde İslam Cumhuriyetinin kurulması yönünde olunca kendileri de rıza göstermek zorunda kaldılar. Ancak onlar Peygamberimizin Medine yaşamında peygamberimize sürekli engel çıkaracaklar ve onun iktidarını içerden devirmek için çalışacak, çırpınacaklar ama muvaffak olamayacaklardır.

1.5. Müzakerelerin Olumlu Sonuçlanması

 

Hz.Muhammed@ Kuba’da konakladığı süre içerisinde Hazreç ile Evs kabilelerinin birbirlerine küskün olan ya da eski düşmanlıkları nedeniyle birbirlerinin evlerine giremeyen mümin ileri gelenleri barıştırdı ve birbirlerinin evlerine girip çıkmaları için ilk adımları attı. Bunun için Peygamberimiz Hazreçli olan Esad b Zürare’yi himayesine aldı ve Evsli Gülsüm b. Hidm’in evinde bir araya gelindi. Daha geniş katılımlı toplantılar için ise Sa’d b Hayseme’nin evi seçildi.

Yapılan toplantılar neticesinde Akabe biatlarında üzerinde anlaşmaya vardıkları esaslar dâhilinde Anayasa Metninin / Medine Vesikasının tamamlanması sağlandı. Bir taraftan her iki kabileden ve Yahudi kabilelerden bu anayasal sistem üzerine kurulacak Barış / İslam Cumhuriyetine karşı olan ileri gelenlerle müzakereler yapılırken diğer taraftan da onların en azından bu oluşuma karşı çıkmamaları konusunda ikna edilmeleri için Cenab-ı Hak’ın bildirdiği delillerle taraflara nutuklar irat edildi.

Huyey b. Ahtab, Abdullah b. Ubey, Kab b. Eşref vb. muhalif ileri gelenler ise Peygamberimizle yaptıkları görüşmelerde gündeme gelen konuları kendi yandaşları ve kabilelerinin ileri gelenleri ile toplantılarda görüşerek bu birlikteliğin gerçekleşmemesi için ellerinden geleni yapıyorlardı. Ancak onların bütün muhalefetine rağmen Medineli Arap ve Yahudilerden olan müminlerin ağırlıklarını koyması ve peygamberimizin güçlü deliller ile onlara cevap vermesi sonucunda muhalifler kamuoyunu kendi taraflarına çekmeyi becerememişler ve sonuçta Barış / İslam Cumhuriyetinin kuruluşuna teslim olmak zorunda kalmışlardır.

Medine Barış / İslam Cumhuriyeti için hazırlanan Medine Vesikası / Anayasası ile toplumun kabileler bazında bölünmüşlüğü (şirk yapısı) ve her kabilenin kendi kutsalına dayalı parçalı yönetim yapısının kaldırılması ve sadece Allah’ın egemenliğine dayalı tevhit sistemi öngörülmekteydi. Böylece birbiri ile sürekli çekişen kabileler sisteminden, kabilelerin bir araya gelerek güçlü bir toplumsal yapıya dönüştüğü sisteme geçilecekti. Hz.Muhammed @ bunun ilk fiili uygulaması için bütün kabilelerin bir arada namaz icra edecekleri Kuba Mescidini Gülsüm b Hidme ait bir arazi üzerine inşa ettirdi. 

Hazırlanan Medine Anayasasının / Vesikasının yeni bir toplum oluşturma modelini anlamak için Anayasanın / maddeleri üzerinde ayrıntılı bir şekilde durmak gereklidir.

1.6. Medine İslam Cumhuriyetinin Anayasası / Vesikası

Kitap adı verilen Medine Anayasası, Medineli ve Mekkeli mümin ve müslümanlar ile bunlara tabi olan Araplar ve Medine’nin savunmasına katılacak olan Yahudileri tek ümmet / tek millet / tek topluluk çatısı altında tevhit eder. Şirk sisteminin öngördüğü kabilelerdeki dil, ırk, renk ve doğum yeri gibi bireyin kendi seçimi olmayan hususlar yerine kişilerin kendi hür iradesi ile serbest seçimine dayalı bir toplumsal yapı oluşturulur. Medineliler din, dil, ırk ve renk farkı gözetmeksizin eşit vatandaşlık statüsü altında toplanarak birliktelik teşkil edilir. Böylece “Âlemlerin Rabbi Allah’tır.” ana prensibinin uygulaması olarak tevhit toplumu inşa edilir. Tek ümmeti oluşturan unsurlardan müminler İslam Cumhuriyetinin kurucu topluluğudur. Bunlar Cumhuriyetin idarecileri ve İslam Sisteminin yürütücüsüdürler. Müşrik ya da Yahudi iken kendi dinlerini terk edip İslam dinini kabul etmiş kimselerdir.  Bu topluluğa katılanların bir kısmı da gerçekten teslim olmuş kimseler iken Abdullah bin Ubey gibi görünüşte teslim olmuş kimselerde vardır. (bunlara daha sonraları münafık denilmiştir.) Müşrik ya da Yahudi olarak inançlarında devam etmesine rağmen İslam Cumhuriyetinin kuruluşuna karşı çıkmayan bu Cumhuriyete itaat eden hatta Medine’nin savunmasını birlikte yapmayı taahhüt eden insan toplulukları da bu ümmetin / Anayasal Birlikteliğin parçalarını oluşturmaktadır. Medine Anayasasını kabul eden taraflar toplumda adalet, iyilik, güvenlik ve barışın hâkim olması; her türlü zulüm, haksızlık, baskı, şiddet ve saldırıya top yekûn karşı koyma üzerine anlaşmışlardı. Anayasa, üzerinde anlaşılan bu değerlerin toplumda vücut bulması için tarafların görev, sorumluluk, muafiyet ve mükellefiyetlerini düzenlemektedir.[1]

 

1. Bu kitap, Resulullah (AS) Muhammed tarafından Kureyşli ve Yesribli müminler ve müslümanlar ve bunlara tabi olanlar ve onlarla birlikte cihat edenler için (olmak üzere) yazıldı.

2. Bunlar, diğer insanlardan ayrı ve tek bir ümmet oluştururlar.

Cenab-ı Hakk’ın Rahman ve Rahim olmasının İslam Cumhuriyetindeki yansıması olarak askeri ve sosyal yardım / sosyal sigorta amaçlı Vergi toplamada kabile geleneğindeki adil kurallar yeni devlet içinde aynen geçerli kılınırken gelenekten farklı olarak miktarlar maruf, makul ve insaflı ölçülere çekilmesi öngörülür. Ayrıca hiçbir kimse ağır mali yükler karşısında çaresiz bırakılmayacağı ve Cumhuriyetin garantörlüğü altında olacağı hükme bağlanır. Özellikle anayasadaki ümmeti oluşturan taraflar / kabileler ile birlikte İslam Cumhuriyetinin kurucu unsuru olan müminler, o dönemde şahısların belini büken kan bedelleri ve savaşlar sonucunda esir düşenlerin kurtulmaları gibi ağır bedellerin karşılanmasından sorumlu olacaklardır. Böylece İslam Cumhuriyeti vatandaşlarını çaresiz bir duruma terk etmeyeceği, can ve mal emniyetinin sağlanacağı hüküm altına alınır.

3. Kureyş’den hicret edenler, kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

4. Beni Avflar da, kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

5. Ayni şekilde Beni Harisler de kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

6. Yine Beni Sacideler de kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

7. Beni Cuşemler de, kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

8. Beni Neccarlar da kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

9. Aynı şekilde Beni Amr ibn Avflar da kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

10. Beni Nebatiler de kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

11. Beni Evsler de kendi aralarında adet olduğu üzere kan bedelini kendi aralarında paylaşarak ödeyecekler ve onlar savaş tutsaklarının kurtulmalık / fidye bedelini müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

12. a. Müminler aralarından hiçbir kimseyi içine düştüğü ağır mali sorumluluğun altında çaresiz bırakmayacaklar gerek kan bedeli gerekse kurtulmalık / diyet gibi borçlarını müminler arasında bilinen en iyi ve makul esaslar doğrultusunda ödemeye iştirak edeceklerdir.

Karşılıklı yardım ve herkese adil davranılması ilkesi doğrultusunda, adaletin tevzii ve adlî işlerin yürütülmesinde İslam Cumhuriyetinin Kurucu unsuru olan müminler sorumlu kılındı. Her vatandaş, kendisi ve yakınlarının aleyhine de olsa bu hususta merkezî otoriteye destek vermekle yükümlü kılındı. Adalet, asayiş, güvenlik ve huzurun temin edilmesinde müminler sorumlu kılınırken eski kabile geleneğinde olduğu gibi hiçbir müminin başka mümin aleyhine dostluk ve ittifak anlaşmaları tesis etmesi kesin bir şekilde yasaklandı. Böylece toplumda bozgunculuk, cürüm işleme, saldırı ve terör engellendi.  Kuralları ihlal edenlerin üzerine (kendi akrabaları aleyhine bile olsa) topyekûn gidilmesi hükmü getirilerek toplumda huzur ve güvenin sağlanmasında tek vücut olması emredildi.  İslam Cumhuriyeti vatandaşlarının koruma ve güvenceye alınması hususunda asla hiçbir ayrıma gidilmemesi hükme bağlandı. Böylece ayrımcılık yasaklanarak toplumsal tevhidi bozucu hiçbir girişime izin verilmemesi öngörüldü. Yahudilerden de Anayasal Sisteme tabi olanlar aynı hususlarda yardım ve desteğe hak kazanacakları Anayasada belirtildi. Bu hükümlerle eski kabile geleneğinde olan ve toplumda anarşi, kargaşa, parçalanıp bölünme ve huzursuzluk kaynağı olan ayrımcılık, ötekileştirme ve sadece kendi kavminin bekası için her şeyi mubah kılan anlayış ve uygulamalar kaldırılmış oldu.

 

12. b. Hiçbir mümin başka bir müminin mevlası / dostu /akdi kardeşi aleyhine bir iş yapamayacaktır. (Ya da farklı bir okunuşa göre) Hiçbir mümin başka bir müminin mevlası / dostu /akdi kardeşlik ile o kişinin aleyhine bir anlaşma yapamayacaktır.

13. Kuralları uygulamada titiz davranan bütün müminler, aralarındaki saldırgan, haksız bir fiilin eylem hazırlığı içinde olan, bir cürüm, bir düşmanlık peşinde koşan veya müminler arasında bozgunculuk çıkaran kişinin üzerine gideceklerdir. Bu kişi, içlerinden birisinin biricik çocuğu da olsa hepsinin eli onun aleyhinde kalkacaktır.

14. Hiçbir mümin bir kâfir yüzünden bir başka mümini öldüremez ve bir mümin aleyhine bir kâfiri destekleyemez.

15. Allah’ın zimmeti (koruma ve güvencesi) “TEK” olduğu için, müminlerin arasından en mütevazı / garibanı olanın bile bir başkasına yapacağı himayenin herkes nezdinde bir değeri vardır. Zira müminler, diğer insanlardan ayrı olarak, birbirlerinin mevlası (dostu /akdi kardeşlik) durumundadır.

16. Yahudilerden bize tabi olanlar, zulme uğramaksızın ve aleyhlerine olan kişilerle yardımlaşmaksızın, bizim yardım ve gözetimimize hak kazanacaklardır.

Barışta ve savaşta tevhidin sağlanması için ümmeti oluşturan tarafların hiçbirinin Tevhidi parçalayacak hiçbir farklı anlaşma yapamayacağı Anayasal bir hüküm olarak belirlenir. Barışın tek elden ve merkezi idare ile gerçekleştirileceği, Barışın tek ve bölünmez olması ile ifade edilir ve hiçbir müminin, bir grup mümini hariç tutarak kimse ile barış anlaşmasını yapamayacağı açıkça düzenlenir. Ayrıca merkezi idarenin yapacağı barış anlaşmalarının adalet ilkelerine aykırı olamayacağı, müminler arasında ayrım yapılmaması şeklinde ifade edilir.

17. Barış / sulh da müminler arasında “BİR TEKDİR”. Hiçbir mümin, Allah uğruna girişilen bir savaşta, öteki müminlerin haberi olmaksızın ve onları dışlayacak biçimde bir barış anlaşması yapamaz. Bu barış, ancak müminler arasında eşitlik ve adalet ilkeleri üzerine yapılacaktır.

Savaşa katılacak askeri birliklerin nöbetleşe görev yapacakları, kendi başlarına buyruk hareket etmeyecekleri, her birliğe adaletli görevlerin tevzi edileceği ve Anayasa ile oluşturulan ümmetin / topluluğun taraflarının Allah yolunda akacak kanlarının intikamının İslam Cumhuriyetinin kurucu unsuru olan müminler tarafından mutlaka alınacağı hükme bağlanır. Müminlerin sadece kendilerini değil mümin olsun olmasın kendi yandaşlarını da koruyacağı takva sahipliği olarak belirtilir ve bunun en güzel yol olduğu ifade edilir. Müminler takvayı esas almak sorumluluğunda olacaklardır. Aynı zamanda müminlerin idarede her yaptıkları iş ve işlemde doğruluğu, dürüstlüğü, hakkaniyeti ve en iyi yolu tercih etme sorumluluğunda olacakları da ifade edilmiş olur.

 

18. Bizim saflarımızda savaşacak olan bütün askeri birlikler nöbetleşe görev yapacaklardır.

19. Müminler, birbirlerinin Allah yolunda akan kanlarının intikamını alacaklardır.

20 a. Allah’tan hakkıyla korkan / takva sahibi müminler en iyi ve en doğru yol üzerinde bulunurlar. / bulunacaklardır.

Ümmeti oluşturan taraflardan Medineli müşriklerden hiç kimsenin düşmanla (Kureyşliyle) iş birliğine giremeyeceği ve onları koruyamayacağı düzenlenirken müminlerin düşmanla (Kureyşle) yapacakları savaşa ümmet / topluluk içerisinden hiçbir müşrikin karşı koymaya kalkmaması hükme bağlanır.

20b. Hiçbir müşrik Kureyşli birinin mal ve canını himayesi altına alamaz ve bu hususta hiçbir müminin Kureyşlilere saldırmasına engel olamaz.

Bir müminin cinayet ile öldürülmesi halinde adil mukabele / kısas hükümlerinin uygulanması fakat aşırı gidilmemesi hükme bağlanırken adil mukabelenin / kısasın uygulanmasında müminlerin topyekûn hareket etmesi emredilir. Böylece Anayasal toplulukta / ümmette hala şirk dininde olanların eski şirk ve kabileci adetler üzerinde davranarak katili korumasının önüne geçilmiş olur. Yine şirk kültüründe olduğu gibi katilin kendi kabilesinden olması halinde eski gelenekten etkilenerek bir müminin katili koruması ve ona yardım ve yataklık etmesinin haram olduğu şayet bu haramı işlerse de Allah’ın gazap ve lanetinin üzerine olacağı belirtilir. Böyle davranan kimsenin özrünün kabul edilmeyeceği ve kendisinden fidye / kurtulmalık alınmayacağı da hükme bağlanır. Böylece kan davası olarak süregelen çatışmaların ve intikam hareketlerinin engellenmesi düzenlenir. Bu hükümlerle müminler üzerinde şirkin izleri, alışkanlıkları silinmeye çalışılır. 

21. Bir kimsenin bir mümini öldürdüğünün sabit olması halinde, kendisine kısas hükümleri uygulanır. Maktulün velisinin rızası dışındaki hallerde bütün müminler o kişinin üzerine giderler. Ancak sadece kısas hükümlerinin uygulanması için yapacakları girişimleri kendilerine helal olur (daha ileri gidemezler).

22. Bu sahifede yazılı olanları kabul edip Allah ve Resulüne iman eden hiçbir mümine, bir katile yardım veya yataklık etmesi helal olmaz. Kim böyle birisine yardım eder veya sığınma hakkı tanırsa, kıyamet gününde Allah’ın lanet ve gazabı onun üzerine olsun. Artık böyle birisinin ne özrü kabul edilir ne de ondan bir fidye alınır.

Anayasa gereğince ümmeti / topluluğu oluşturan tarafların ihtilafa düşmesi halinde ihtilafların çözümü için başka bir otorite aranmayacağı Devlet Başkanlığına / Merkezi otoriteye yani Hz.Muhammed’e başvuruda bulunulacağı ve O’ndan İlahi öğreti (Kur’an) ekseninde ihtilafın /sorunun çözülmesinin talep edileceği hükme bağlanır. Yani ihtilaf halinde hakem İlahi Öğreti ve Allah’ın elçisi olacaktır.  İlahi öğretinin de peygamberimizin de ümmetin aleyhine herhangi bir çözüm önermeyeceği aşikârdır.

23. Üzerinde ihtilafa düştüğünüz herhangi bir şey Allah’a ve Muhammed’e götürülecektir.

Medine’nin savunulmasında ümmeti oluşturan taraflar ki bunlara Yahudilerde dâhil savaş masraflarını her grubun kendisinin üstleneceği belirtilir. Daha sonra ise Ümmetten olan Yahudilerin kendi dinlerinde özgür olacağı ve dinlerini istedikleri şekilde yaşayabilecekleri hükme bağlanarak Din özgürlüğünün İslam Cumhuriyetin teminatı altında olduğu ifade edilir. Dahası Din özgürlüğünü kim engellerse o suçtan engelleyenin sorumlu olacağı ve başkasının suçlanamayacağı da belirtilir. Bu hususta kim başkasına müdahale eder ve zarar verecek olursa işlenen suçun sadece kendisine ait olması ve bu suçtan başkasının sorumlu tutulmaması ya da başkasının suçlanmaması açıkça ortaya konur. Böyle bir açıklama zaruridir. Zira Din alanında kışkırtmalar çok yapılır. Kışkırtma sonucunda da suçlu ile aynı dinden olanlar zan altında kalır. Yahudilere sığınanlar ile Arap kabileleri ile geçmişte ittifak tesis etmiş tüm Yahudiler bu Anayasa hükümlerinin teminatı altında olacağı belirtilir.

24. Savaş devam ettiği sürece, Yahudiler de müminler gibi kendi savaş giderlerini karşılamak zorundadırlar.

25.a. Beni Avf Yahudileri Müminlerle / müminlerden bir ümmet oluştururlar. Yahudilerin dinleri kendilerine, Müslümanların dinleri de kendilerinedir! Mevlaları / dostları / akdi kardeşleri için de kendileri için de ayni durum söz konusudur.

25.b. Kim bir başkasına haksızlık eder ya da bir suç islerse sadece kendisine ve kendi aile bireylerine zarar vermiş olacaktır.

26. Beni-Neccar Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır.

27. Beni-Haris Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır.

28. Beni Sa’ide Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır.

29. Beni Cusem Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır.

31. Beni Sa’lebe Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır. Ancak kim bir başkasına haksızlık eder ya da bir suç islerse sadece kendisine ve kendi aile bireylerine zarar vermiş olacaktır.

32. Cefne ailesi Sa’lebe’nin bir koludur. Dolayısıyla Sa’lebeler için geçerli olan şeyler onlar için de söz konusudur.

33. Beni’s-Suteybe de Yahudileri de Beni Avf Yahudileriyle ayni haklara sahip olacaklardır. Kurallara tam olarak uyulacak ve aykırı bir davranışta bulunulmayacaktır.

34. Salebe’nin mevlaları da bizzat Sa’lebeler gibi kabul edileceklerdir.

35. Yahudilere sığınmış kimseler de (Bitane) bizzat Yahudiler gibi kabul edileceklerdir.

Ümmeti oluşturan tarafların hiç birisi İdarenin / Hz.Muhammed’in@ izni olmaksızın askeri bir sefere çıkamayacağı hükme bağlanarak İslam Cumhuriyeti içerisinde askeri olarak da tevhit sağlanır.  Saldırıya uğranıldığında karşı koyma ve cevap verme yani intikam alma hak olsa da gruplar / kabileler ayrı ayrı harekete geçecek olursa bundan zarar görüleceği, fevri hareketlerin her zaman tarafların zarar ve ziyanını artıracağı belirtildikten sonra yapılan saldırı ve zulme karşı koymak için Merkezi İdare ile birlikte hareket etme, istişare ile karar verme dayanışma içerisinde zulmü ve saldırıyı bertaraf etme hüküm altına alınır. Zulme uğrayana yardım edileceği ve tam destek verileceği emredilir. Bunun yanında hiçbir kimsenin müttefikine zarar veremeyeceği ifade edilir.

36.a. Bunlardan (Yahudilere sığınmışlardan ve Yahudilerden) hiçbir kimse Muhammed’in izni olmaksızın, askeri bir sefere çıkamayacaktır.

36.b. Bir yaralama olayında, onun intikamının alınmasına engel olunamaz. Fırsat kollayarak cinayet işleyen kimse, o cinayetiyle kendisini ve ailesini tehlikeye atmış olur. Ancak, zulmeden bir zalime karşı işlenmiş cinayet, bundan müstesnadır. Allah, bu kurallara en iyi uyanlarla beraberdir.

37.a. Kendilerine savaş açan olursa, bu yasaya (sahifeye/belgeye) tabi olan Yahudilerin ve müslümanların arasında tam bir dayanışma olacak, Yahudiler kendi savaş giderlerini, müslümanlar da kendi savaş giderlerini karşılayacaklardır. Her iki kitlenin, aralarında istişare, tavsiye ve samimi bir dayanışma olacak, bütün haksız fiil ve kötülüklere karşı en iyi yol izlenecektir.

37.b. Hiçbir kimse müttefikine karşı bir suç işleyemez. Zulme maruz kalana tam destek ve yardım verilecektir.

38. Yahudiler, Müslümanlarla birlikte savaştıkları sürece savunma harcamalarına katılacaklardır.

Medine Vadisi kapsamında Savunulacak ve Egemenlik sınırlarının belirlendiği Vatan hudutları Anayasal hüküm olarak konulur. Böylece İslam Cumhuriyetine Anayasal vatandaşlığa imza atmış ümmetin yaşadığı Medine şehir mücavir alanları dâhilinde güvenliğin sağlanması sorumluluğu yüklenir.

39. Yesrib vadisinin içerisi, bu anayasaya bağlı olanlar için haram (dokunulmaz) bir bölgedir.

Medine İslam Cumhuriyeti Vatandaşların himaye hakları ve himaye edilenlerin vatandaşlarla aynı haklara sahip olması hususları da Anayasada düzenlenir.

40. Himaye altındaki kimse (carr) kendisini himaye eden kimse ile ayni konumdadır. Ne kendisine zulmedilecek ne de kendisinin bir zulüm yapmasına izin verilecektir.

41. Ancak, himaye verme hakkına sahip kimsenin izni dışında, himaye edilen kişi bir başkasına himaye hakki veremez.

Sadece toplum içerisindeki hukuki ihtilaflar değil Anayasa hükümlerinin uygulanması konusunda çıkacak ihtilaflarda da çözüm mercii yani Anayasa mahkemesi Başkanı Peygamberimizin olacağı ve ihtilafların hallinde ilahi öğretinin esas alınacağı da hükme bağlanır. Peygamberimiz Devlet Başkanı / Merkezi Otorite sıfatı ile Anayasal ihtilaflara çözüm getirirken Allah dolayısıyla müminler / millet bu kuralları uygulayanlarla ve en doğruyu, en güzeli, en iyiyi arayanlarla beraber olacak, birlikte hareket edecek, onları destekleyeceği belirtilir. (Hesap Gününün Sahibi Allah’tır)

42. Bu sahifeyi onaylayan taraflar arasında bir olay veya kötüye gitmesinden korkulan bir anlaşmazlık çıkması halinde, çözüm için başvurulması gereken son merci, Allah ve Allah Resulü Muhammed (a.s.)’dır. Ve Allah, bu sahifede bulunan kuralları en titiz uygulayan ve onlara en iyi uyanlarla beraberdir.

Anayasa ile Kureyşlilerin himaye edilmeyeceği gibi onlara hiçbir şekilde yardım da edilmeyeceği düzenlenmiş ve şayet Medine’ye bir saldırı olması halinde Medine’nin savunmasında ümmetin (Yahudi ve müslümanlar) birlikte hareket etmesi ve dayanışma ile saldırının bertaraf edilmesi için savaşılacağı hüküm altına alınmıştır. Ayrıca Müslümanların yapacağı barış anlaşmasına Yahudilerin katılmama haklarının olmadığı hükme bağlanarak tevhit her konuda tesis edilmiştir. Din konusunda olmamak kaydıyla bu hususun tersi de geçerli olacağı belirlenmiştir.

​

[1] )NOT: Medine Anayasasının / Vesikasının metni Muhammed Hamidullah’ın “İslam Peygamberi” adlı eserinden alınmıştır. Cilt 1-Sahife (207-210) (A.A)